20'lik dişler veya diğer adıyla üçüncü azı dişleri, yetişkinlik döneminde çıkan son dişlerdir. Genellikle 17 ile 21 yaşları arasında çıkarlar ve ağzın her iki tarafında, üst ve alt çenede yer alırlar. Türkiye'de her yıl yaklaşık 1.5 milyon 20'lik diş çekimi yapılmaktadır.
Bu ameliyatların önemli bir kısmı, dört 20'lik dişin tamamının çekilmesini içerir. İyileşme süresi, yaş, genel sağlık durumu ve dişin gömülü olup olmaması gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Genellikle iyileşme süreci 3 gün ile 2 hafta arasında tamamlanır.
İyileşme Süreci Aşamaları
İlk Gün
20'lik diş çekimi genellikle 1 saatten kısa süren bir cerrahi işlemdir. Lokal veya genel anestezi altında yapılan bu işlemden sonra anestezinin etkisi geçtikçe ağızda his geri gelir.
Beklenen belirtiler:
Ağızda şişlik, ağrı ve hafif kanama
Yanaklarda şişlik ve morarma
Çene hareketlerinde kısıtlılık (trismus)
Ağızda garip bir tat
Ağız, yanak veya yüzde uyuşma, karıncalanma
Ameliyat sonrası dinlenmeniz ve sizi eve götürecek birinin olması önemlidir. Şiddetli ağrı ya da aşırı kanama durumunda hemen hekiminize başvurmalısınız.
2-4. Günler
Bu dönemde şişlik, ağrı ve morarmada bir miktar artış olabilir. İyileşme süreci için iş veya okuldan en az 1-2 gün izin almanız önerilir. Günlük aktivitelere dönmeden önce belirtilerinizin azalması gerekir.
5-14. Günler
Bir hafta sonunda çoğu kişi iyileşmenin sonuna yaklaşır.
Beklenen belirtiler:
Şişlik, morarma ve ağrının azalması
Çene hareketlerinde normale dönüş
Kanama ve kötü tat gibi şikayetlerin sona ermesi
Eğer 20'lik dişiniz gömülüydü veya işlem sırasında komplikasyonlar olduysa, iyileşme süreci 2 haftaya kadar uzayabilir.
Günler | Belirtiler |
İlk Gün | - Ağızda şişlik, ağrı, kanama - Yanaklarda hafif morarma - Çene sertliği |
2-4. Günler | - Şişlik ve morarmada artış - Azalan kanama - Yavaşça günlük aktivitelere dönüş |
5-14. Günler | - Şişlik ve ağrının büyük ölçüde azalması - Çene hareketlerinde iyileşme - Fiziksel aktivitelere dönüş |
İyileşme Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Komplikasyonlar Çekim sonrası kuru soket (dry socket) oluşabilir. Bu, doğal kan pıhtısının yerinden çıkmasıyla kemik veya sinirlerin açığa çıkması durumudur ve genellikle çekimden 3-5 gün sonra ortaya çıkar. Bu durumda hemen tıbbi yardım alınmalıdır.
Kendi Kendine Bakım İlk 24 saat içinde alkol, kafein, sıcak içecekler tüketmemeli, yemek yememeli, pipet kullanmamalı, sigara içmemeli ve ağzınızı çalkalamamalısınız. 24 saat sonra, günlük aktivitelerinize dönebilirsiniz, ancak dikişleri veya kan pıhtısını yerinden oynatmamaya dikkat edin.
Ağız Hijyeni Ameliyat sonrası ağzınızda gazlı bez olacaktır. İlk 24 saat boyunca ağız bakımı yapmamanız gerekebilir. Sonrasında, tuzlu su veya antiseptik ağız gargarası ile nazikçe ağzınızı çalkalayabilirsiniz. Diğer dişlerinizi nazikçe fırçalayabilir ve diş ipi kullanabilirsiniz.
Ağrı Yönetimi Ağrıyı yönetmek ve şişliği azaltmak için bölgeye buz uygulayabilir ve reçeteli veya reçetesiz ağrı kesiciler kullanabilirsiniz. Evde yapılacak bazı uygulamalar da ağrıyı hafifletebilir, örneğin gece ekstra bir yastık kullanmak.
Beslenme İyileşme sürecinde bol su içmek ve iyi beslenmek önemlidir. İlk günlerde çok yumuşak yiyecekler tüketmeli ve kan pıhtısını veya dikişleri yerinden oynatmayacak şekilde beslenmelisiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
20'lik Diş Çekildikten Sonra Ağrı Ne Kadar Sürer?
Ağrı genellikle 3-4 gün sürer, ancak tamamen iyileşme 1-2 haftayı bulabilir. Ağrının süresi, dişin gömülü olup olmamasına ve cerrahinin zorluk derecesine bağlıdır.
20'lik Diş Çekildikten Sonra Ne Yenir?
Tüketilebilecekler: Yoğurt, çorba, püre, elma püresi, smoothie.
Kaçınılması Gerekenler: Sıcak, sert, baharatlı yiyecekler ve küçük parçacıklı gıdalar.
20'lik Diş Çekildikten Sonra Kötü Koku Neden Olur?
20'lik diş çevresinde yiyecek artıkları ve bakteriler birikirse kötü kokuya neden olabilir. Bu sorun, özellikle yarı gömülü dişlerde yaygındır. Düzenli ağız hijyeni ve hekiminizle görüşme bu durumu önleyebilir.
Comments